De impact van gebrek aan zelfvertrouwen is groot. Vooral voor een kind in ontwikkeling is het een zeer beperkende factor. Weinig zelfvertrouwen herken je aan:
- gebrek aan eigenwaarde
- niet weerbaar zijn
- communicatieproblemen
- sociale angst
- gebrek aan assertiviteit
- leerproblemen
Ik ontmoet veel mooie kinderen die zich te bescheiden en te verlegen opstellen. Ze delen allemaal gezamenlijke overtuigingen:
- ze hebben een onrealistisch zelfbeeld
- ze zijn ontevreden met zichzelf
- ze camoufleren pijnlijke gevoelens die het met zich meebrengt
Té vol van vertrouwen!
Een kind die zich te zelfverzekerd en zelfingenomen gedraagt, heeft een andere houding. Je herkent ze omdat ze
- zichzelf overschreeuwen
- zich groter voor doen
- te nadrukkelijk aanwezig zijn
- Soms zelfs de ander kleineren om zichzelf in een goed daglicht te plaatsen
Onzeker of te zelfverzekerd
Of een kind zich te onzeker of te zelfverzekerd gedraagt, ze hebben in basis beide dezelfde overtuigingen. Ze maskeren alleen hun gebrek aan zelfvertrouwen anders.
Ik zie dagelijks hoe deze overtuiging gevoed worden door oneerlijke vergelijkingen! Dat herken jij waarschijnlijk ook! Ik onderscheidt twee soorten vergelijkingen:
1- Sommige kinderen vergelijken zichtzelf constant met een ander en jammer genoeg altijd vanuit verkleurede overtuigingen. Vaak ook aangemoedigd door hun omgeving en soms ook door heel subtiele prikkels van hun omgeving.
2- Maar nog pijnlijkere vergelijking is dat een kind zichzelf veroordeeld met een ideale versie van zichzelf! Ik bedoel dat hij zijn ‘werkelijkheid’ zoals hij nu is, die hij vaak als tè negatief ziet, vergelijkt met het ‘ideaalbeeld’ in zijn hoofd, die vaak tè mooi is om waar te zijn.
Het is waanzinnig interessant om te kijken hoe deze vergelijkingen tot stand komen en inslijten in de mindset van kinderen. Soms kun je juist door andere na te doen je zelfvertrouwen vergroten! Maar daar misschien in een volgende blog meer hierover..
Werken aan zelfvertrouwen
In dit blog wil ik tips en suggesties met je delen om thuis of in de klas uit te proberen. Want gebrek aan gezonde zelfvertrouwen is een slopende zorg voor de kind zelf maar ook voor jou als ouder of leerkracht.
Als uitgangspunt neem ik nu leerlingen in een klas. Maar je kunt deze tips thuis ook heel goed gebruiken.
Weerbaarheidstraining met een significant positieve impact
We zijn vaak gewend om in het geval van grote zorgen of problemen, zoeken naar de experts en hun tips, middelen en suggesties. Of een speciale trainingen voor de zorgkinderen. Terwijl alle kinderen in je klas zijn gebaat bij lessen over ‘vertrouwen’. Ik wil je uitnodigen om je eigen weerbaarheidstraining samenstellen met een significant positieve impact in de klas!
Jij hebt jouw zelfvertrouwen ook niet geleerd vanuit een boekje of in een specifieke cursus toch? Het vertrouwen en zelfvertrouwen bouw je op door dagelijkse ervaringen, gesprekken, tegenslagen, geven en nemen, met én onder elkaar in real life. Mijn trainingen voor het bouwen aan zelfvertrouwen volgen ook dit proces van echte leven en het zijn van hart tot hart.
Ik heb een lijst met wat suggesties voor je. Pak er gewoon één uit die het meest dicht bij jouw hart ligt en probeer dat in de klas. Benut het volledig. Laat je motiveren door reactie van je leerlingen en zinvolle gesprekken die ontstaan.
Ik ben ontzettend benieuwd wat jij kiest..
1. Het verhaal van jouw zelfvertrouwen
Het proces van aanleren van vertrouwen, begin ik altijd met verhalen uit mijn eigen leven. Mijn oneerlijke gedachten over mijn life-goals en rare acties en juist ook over de momenten dat ik ‘niet’ in actie kwam. Dagen van spijt en medelijden met mezelf. Die keer dat ik me te zelfverzekerd voor deed en daardoor niet gekozen werd! Mijn vallen en opstaan met de stem van mijn ouders in mijn achterhoofd. Jij hebt vast ook dat soort ervaringen.
Echte verhalen hebben magisch effect. Zou jij bereid zijn om een intieme ervaring uit jouw jeugd met je klas te delen?
Over jouw levenservaring? Over dat moment die het echt niet durfde, maar toch hebt gedaan.. of andere keer dat iedereen zei “het is te moeilijk”, “dat gaat je niet lukken”, “jij weer, met je stomme ideeën altijd” Jij hebt zeker ook zo’n voorbeeld. Hoe klein dat ook, het is goud waard voor de volgende generatie! Vertel het, geef het door. Niet als een les maar als een levensverhaal van hart tot hart.
Hoe pak je het aan?
- Zoek een ervaring uit jouw leven waarin (gebrek aan) vertrouwen een rol speelde
- Haal het opniuew op. Wie was er bij? Hoe voelde je je? Hoe nam je het besluit? Hoe voelde het daarna?
- Neem de kinderen mee naar die dag. Niet door de feiten op te sommen, maar jouw beleving te beschrijven. Beginened met hoe jij toen eruit zag.. welke tempartuur het was, de geuren en de kleuren…
- Vertel je geleerde les. Vraag leerlingen om daarop te reageren.
2. Zelfvertrouwen in de klas
Nu je (gebrek aan) zelfvertrouwen bespreek hebt gemaakt, kun je volgende keer een definitie van vertrouwen opstellen gebaseerd op de leeftijd van je leerlingen. Vervolgens koppel je het met een bestaande activiteit. Check je curriculum voor komende week. Er is ongetwijfeld een moment in de week waar “zelfvertrouwen” goed van pas kan komen.
– 1e stap: Besluit dat je het moment gaat benutten!
– 2e stap: Beschrijf jouw definitie van vertrouwen op het bord.
– 3e stap: Heb vertrouwen in je leerlingen en besluit intens naar ze te luisteren.
– 4e stap: Zet je leerlingen aan het denken en help ze met hun eigen definitie te zoeken:
- Vraag hun mening over jouw definitie
- Vraag hoe “zelfvertrouwen’ hun zou kunnen helpen op dit moment
- Vraag of ze voorbeelden uit praktijk kunnen nomen over ‘met’ en ‘zonder’ vertrouwen
Ik heb hier een paar definities ter inspiratie voor je:
– Zelfvertrouwen is geloven dat je een kracht bezit die sterker dan je angst.
– Zelfvertrouwen betekent geloven in jezelf. Dat je het stap voor satp kunt leren.
– Zelfvertrouwen is proberen, foute maken, leren, weer proberen.
– Zelfvertrouwen is dat je erin geloofd dat iedere dag net iets beter kunt worden dan dag van gisteren.
3. Vertrouwen in de leerkracht
Nu even tussen ons. Als ik morgen jouw klas binnen loop en deze vragen voorleg, wat voor antwoorden krijg ik?
1- Kunnen jullie erop vertrouwen dat je leerkracht jou vertrouwd?
2- Kunnen jullie erop vertrouwen dat je leerkracht er voor je is als je het nodig heb?
Wat zijn jouw antwoorden? Kun je ze beargumenteren? Voelt jouw klas deze antwoorden ook?
Het vertrouwen in de harten van de leerlingen begint met jouw overtuigingen, jouw woorden en daden.
4. Zelfvertrouwen en waardering
Ik heb vorige maand een leuke spel gedaan met een van mijn klassen. Ik doe het vaker en het kost mij maar 6 minuten op vrijdagmiddag. Het is een heel simpele maar zinvolle opdracht:
• Doe iets goeds en verzamel complimenten!
• Accepteer alle complimenten met ‘bedankt’!
Aan het achterkant van hun planning schreven ze de compliment en wie het had gegeven. Ik gaf ook duidelijk aan dat ik er op vertrouw dat iedereen het voor zichzelf goed kan bijhouden en niet vals speelt.
Als iedereen 10 complimenten heeft verzameld op vrijdag. Zet ik de laatste 2 minuten harde dansmuziek op en we dansten met z’n allen de weekend tegemoet!
Prachtig om te zien hoe creatief kinderen zijn om complimenten te verzamelen. En hoeveel complimenten vrijdag onderling worden gegeven in de klas zelf! Ik deed ook mee en liet kinderen zien dat ik ook 10 complimenten had verzameld. Het werkte ook heel krachtig voor mijzelf! Ik betrapte mezelf dat ik ook net als de rest van de klas, complimenten probeerde uit te lokken bij bijvoorbeeld mijn vriendin (wat trouwens niet lukte! hihi…
Voordat de dansmuziek aangaat, pak ik 4 minuten tijd voor reflectie. Ik zet dan een heel rustige muziek op en als ik leerlingen wijs, benoemen ze hun “Hart compliment” van de week, een compliment die zo oprecht was dat ze een warm gevoel van kregen. Soms vraag ik naar het verhaal achter de “Hart complimenten”. Het zijn mooie hartverwarmende kleine verhaaltjes met grote waarde, die ook als voorbeeld dienen voor de andere leerlingen.
Vanaf volgende maand wil ik starten we met fase twee: Complimenten geven. Nu gaan wij 10 anderen mensen een warmgevoel bezorgen met onze “Hart complimenten”. Lieve vriendin here I come…
Ik nodig jou ook van harte uit om een van die suggesties uit te proberen!
qHrnNopYAbkWThS
op 31 Aug 2020