Ken je dat pijnlijke gevoel? dat je in de ogen van een kind ziet dat hij jou gewoon haat!
Ik gaf een workshop in 12 afzonderlijke lessen in een groep 6. In de eerste les vertel ik een verhaal over een kind dat zichzelf niet kan zijn. Diens vader bepaalt zijn leven. Nio zit naast me en wiebelt driftig op zijn stoel. Ik geeft hem regelmatig een zacht klapje op zijn been: ‘ik zie je’.
Nio gaat helemaal op in het verhaal. Wordt rustiger. Na het verhaal krijgt de groep opdrachten in een spelvorm. Nio springt enthousiast op: “ik kan het!”. Groepjes worden gevormd. Ik deel de spelmaterialen.
Met liefde, de klas uitgestuurd
Ik kijk de klas rond. Maar Nio is weg. Zit buiten. Pen stijf in de hand. Ik kan hem goed zien door de glas heen. We wisselen een blik. Hij kijkt verdrietig, teleurgesteld. Ik vraag de leerkracht wat er aan de hand zou kunnen zijn. Blijkt dat zij zijn opspringen heeft geïnterpreteerd als een uiting van zijn ADHD. En hem naar buiten heeft gestuurd. ‘Dat is onze afspraak, zo vindt hij het prettigst’. Nio blijft buiten.
Hij haat mij
Na afloop van de les ga ik onmiddellijk naar Nio toe. Hij wil echter niks van me weten, hij haat me. Ik krijg de schuld van de uitsluiting, zoals hij die voelt. Dit raakt me erg. Ook al besef ik dat bij Nio een overlevingsmechanisme speelt: de oorzaak van zijn gevoel op een ander projecteren. Toch heb ik er buikpijn van.
Stapje verder dan sociaal emotionele aanpak
Deze school kent een systeem om emoties die moeilijk uit te spreken zijn, te tonen met voorbedrukte kaartjes. Als je een emotie niet wilt laten zien, kan je het kaartje ‘privé’ tonen. Nio trekt dat kaartje.
Een uitgangspunt van de methode is de overweging dat emoties op zich OK zijn, maar dat wat je met de emotie doet, jouw keuze is. Gedrag kan en mag je beïnvloeden. Ik ga nog verder. Ik vertel de groep dat je ook de emoties op zich kan aanpakken, in balans brengen, veranderen. Bij elke harteklop kan je je emotie sturen. We oefenen het samen. Ik zie in mijn ooghoek dat Nio mij doordringend aankijkt, maar hij ontwijkt mijn directe blik.
Ik neem een gok
In de volgende lessen van de workshop luistert Nio goed. Ook al gaat hij mij pas na 8 lessen weer aankijken. Een of twee lessen later praten we een klein beetje. De elfde les bestaat uit een oefening om in sub-groepsverband een dilemma op te lossen. Ik neem een gok, deel Nio in bij een subgroep als leider. Nio aarzelt, maar pakt de uitdaging op.
Een wonder gebeurt. Nio blijkt een prima gespreksleider: hij geeft iedereen de ruimte, hij vraagt stille kinderen naar hun mening en blijft bescheiden met zijn eigen opvattingen. Hij presenteert de resultaten van zijn subgroep in stem en houding zelfbewust aan de hele groep. Vertelt van wie welke ideeën zijn.
Hij groeit in zefrespect
Aan het eind van zijn presentatie wisselt Nio met mij een blik van verstandhouding: trots en blij. Hij heeft zichzelf leren kennen. Ik voel het, hij voelt het ook, hij is veranderd! Het raakt me diep. Bij afscheid doet hij deze keer mee met de groephug. In de auto naar huis, rollen tranen over mijn wangen, wat heb ik toch een mooie baan!
Misschien ken jij ook een kind die gevangen zit in een opgelegde ADHD cocon. Neem een intuïtieve gok, en nog een, zolang totdat je de vlinder hebt bevrijdt. Deel dan ook jouw ervaring met ons!